Zaza nedir? Zaza kime denir? Türkiye'de ünlü zazalar kimlerdir?

Zaza nedir? zaza ne demektir? zaza kime denir? zazalarda inanış nedir? zazalar hangi şehirlerde hangi bölgelerde olur? Zaza ünlüler kimlerdir?
Zaza kime denir?

Zaza nedir? zaza ne demektir? zaza kime denir? zazalarda inanış nedir? zazalar hangi şehirlerde hangi bölgelerde olur? Zaza ünlüler kimlerdir?


ZAZA KİME DENİR?

Zazalar, Hint-Avrupa dil ailesinin İran dillerine ait bir dil olan Zazacayı konuşan ve Türkiye'nin çoğunlukla Doğu Anadolu Bölgesi'nde yaşayan bir halktır.

Zazaların etnik kökeni tartışma konusu olmuştur ve bu noktada düşünceler iki safta toplanmıştır. Zazalar, Arap-İslam arşivleri, Osmanlı Arşivleri ve Ermeni Arşivlerinde Kürt olarak kabul edilse de Zazaların büyük çoğunluğu kendilerini Kürt olarak tanımlamamaktadır. Başlangıcından Günümüze Dersim Tarihi kitabının yazarı Ali Kaya'ya göre, Zazalar Kürt değil ve ayrı bir halktır.

Zazaların Kürt olmadığı konusunda dilbilim temelli tarifler eksik kalmaktadır. Çünkü Zazaca ve diğer Kürt dilleri aynı kökenden olup, Hint-Avrupa dil ailesinin İrani diller gurubun Kuzey-Batı koluna dahildir. Zazaca'nın diğer akraba olduğu diller arasında Talişi, Mazenderani, Semnani, Gileki, Tati sayılabilir. Farsça ise güneybatı İrani dillerdendir. Gramer ve kimi önemli sözcükler açısından diğer Kürt lehçeleri Zazaca’ya yakın olup, Kuzey-İran’da Hazar Denizi kıyısında konuşulan dillerle de belli bir yakınlık mevcuttur.


Zazalarda inanış

Zazalar, Alevi ve Sünni kesimden oluşmaktadır. alevi kökenli Zazalar daha çok Tunceli, Sivas (Zara, İmranlı), Tokat (Almus, Zile), Erzincan (Merkez, Kemah, Çayırlı, Üzümlü, Tercan), Varto, Bingöl (Yayladere, Kiğı, Yedisu), Erzurum (Hınıs,Aşkale), Gümüşhane, Şiran, Kayseri, (Sarız, Develi ve Merkez) ikamet etmektedir.

Sünni Zazalar, daha çok Elazığ, Arıcak, Sivrice, Maden, Palu, Bingöl, Siverek, Gerger, Diyarbakır, Mutki, Aksaray gibi il ve ilçelere yayılmış durumdalar.

Çok az da olsa Hristiyan Zazalar da mevcuttur ve genelde Siverek (Şanlıurfa), Gerger (Adıyaman)'da ve Avrupa'nın çeşitli bölgelerinde yaşarlar.

Türkiye'de Ünlü Zazalar kimlerdir?

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, işadamı Abdullah Kiğılı, Gazeteci Nevzat Çiçek, Sanatçı Yılmaz Güney, Oyuncu Ali Sürmeli, Oyuncu Songül Öden, Oyuncu Taner Ölmez, Sanatçı Mahsun Kırmızıgül, Sanatçı Servet Kocakaya, Oyuncu Necati Şaşmaz, Oyuncu Bülent İnal, Sanatçı Fatih Kısaparmak, Sanatçı Alişan, Sanatçı Seher Dilovan, Türkücü Ceylan ve Sanatçı İntizar'ın Zaza olduğu biliniyor.

1 Yorumlar

  1. 𝙕𝙖𝙯𝙖𝙘𝙖 ile Kürtçe arasındaki fark İngilizce ve Almanca'dan kat ve kat fazladır.
    𝙊̈𝙧𝙣𝙚𝙠𝙡𝙚𝙧 𝙞𝙡𝙚 𝙞𝙨𝙥𝙖𝙩𝙡ı𝙮𝙖𝙡ı𝙢 :

    Almanca: mache, komme, gehe, sage
    İngilizce: make, come, go, say

    𝙕𝙖𝙯𝙖𝙘𝙖 : ken(-a), yen(-a), şon(-a), van(-a)

    Kürtçe/Kurmanci: dıkım, têm, dıçım, dıbêjım
    Kürtçe/Sorani: dekem, têm, deçem, debêjem
    Türkçe: yapıyorum, geliyorum, gidiyorum, söylüyorum

    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    ▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀
    Almanca: gebe, nehme, esse, trinke
    İngilizce: give, take, eat, drink

    𝙕𝙖𝙯𝙖𝙘𝙖 : dan(-a), gên(-a), wen(-a), şımen(-a)

    Kürtçe/Kurmanci: dıdım, dıgırım, dıxwım, vedıxwım
    Kürtçe/Sorani: dedem, degırem, dexwem, wedexwem
    Türkçe: veriyorum, alıyorum, yiyorum(yemek), içiyorum

    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    ▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀
    Almanca: sehe, weine, durst, hunger
    İngilizce: see, laugh, cry, thirst, hunger

    𝙕𝙖𝙯𝙖𝙘𝙖 : vênena, bermena, veyşan, teyşan

    Kürtçe/Kurmanci: dıbinım dıgrîm, bırçi, tini
    Kürtçe/Sorani: debinem, degrîm, berçi, tinu
    Türkçe: görüyorum, ağlıyorum, aç, susuz(susamış)

    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    ▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀
    Almanca: in meinem haus, unser dorf
    İngilizce: in my house, our village

    𝙕𝙖𝙯𝙖𝙘𝙖 : keyê/çeyê mı, dewê ma

    Kürtçe/Kurmanci: lı mala mın, gundê me
    Kürtçe/Sorani: le mali mın, gundê eme
    Türkçe: evim, köyüm

    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    ▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀
    Almanca: was machst du?
    İngilizce: what do you make?

    𝙕𝙖𝙯𝙖𝙘𝙖 : tı se ken(-a)?

    Kürtçe/Kurmanci: tu çı dıki?
    Kürtçe/Sorani: to çı deki?
    Türkçe: sen ne yapıyorsun?

    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    █▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█▀▀▀▀█
    ▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀▀

    𝙕𝙖𝙯𝙖𝙘𝙖 : Ez ke şiyan çeye/key, va ameyne

    Kürtçe/Kurmanci: Ez ku çûm mal, ba dıhat
    Kürtçe/Sorani: Min ke çûm mal, ba dehat
    Türkçe: Eve gittiğimde, rüzgar esiyordu

    YanıtlaSil
Daha yeni Daha eski